
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روز پنجشنبه اعلام کرد که تحریمهای "بازگشتی" (مکانیسم ماشه) علیه ایران در پایان سپتامبر فعال خواهند شد.
چرا اهمیت دارد: اظهارات مکرون در مصاحبه با کانال ۱۲ اسرائیل نشان میدهد که تلاشها برای دستیابی به توافق میان قدرتهای اروپایی و ایران به شکست انجامیده است. ایران با آسیب اقتصادی بسیار بیشتری روبرو خواهد شد و ناظران بینالمللی تقریباً هیچ نظارتی بر مواد و تأسیسات هستهای ایران نخواهند داشت.
گام بعدی: انتظار میرود شورای امنیت سازمان ملل متحد هفته آینده برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران رأیگیری کند که ممکن است تا ۲۷ سپتامبر دوباره اعمال شوند.
- ایرانیها تهدید کردهاند که در واکنش به این اقدام، از پیمان عدم اشاعه هستهای (NPT) خارج خواهند شد، اما دیپلماتهای اروپایی معتقدند که آنها تا این حد پیش نخواهند رفت.
یادآوری سریع: مکانیسم "بازگشت" یا "ماشه" (snapback) بهطور خودکار تمامی تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل را که طبق توافق هستهای سال ۲۰۱۵ ایران لغو شده بودند، دوباره اعمال میکند.
- ایران استدلال میکند که هرگز از مزایای کامل این توافق بهرهمند نشده است، توافقی که ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، و اعمال مجدد مجازاتها به دلیل عدم رعایت آن نامشروع است.
- مقامات ایرانی همچنین درخواست برای بازگشت به مذاکرات هستهای با دولت ترامپ را مسخره کردهاند، با توجه به اینکه آنها تا لحظه بمباران توسط اسرائیل و ایالات متحده، در حال مذاکره بودند.
آنچه او میگوید: هنگامی که یُونیت لِوی از کانال ۱۲ از مکرون پرسید که آیا "مکانیسم ماشه" قطعی شده است، مکرون پاسخ داد: "بله، فکر میکنم چنین است. زیرا آخرین اخباری که از ایرانیها داریم جدی نیستند."
- مکرون افزود که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، "تلاش کرد تا پیشنهاد معقولی" برای دستیابی به توافق با قدرتهای اروپایی ارائه دهد، اما از حمایت سایر اعضای دولت ایران برخوردار نشد.
پشت صحنه: اوایل این هفته، ایران پیشنهاد جدیدی را به سه کشور اروپایی (E3) — فرانسه، آلمان و بریتانیا — ارسال کرد تا مهلت فعالسازی مکانیسم ماشه را برای چند ماه تمدید کند، در ازای گامهایی از سوی ایران در برنامه هستهای خود و از سرگیری مذاکرات با ایالات متحده.
- یک منبع آگاه با این پیشنهاد روز پنجشنبه در یک جلسه توجیهی به خبرنگاران گفت: "E3 پیشنهاد اخیر ایران را از نظر محتوایی ناکافی میداند، زیرا اقدامات گستردهای مانند تمدید مکانیسم ماشه یا حتی لغو کامل آن را در ازای اعلام قصد از سوی ایران، اما بدون هیچ اقدام مشخصی از جانب ایران، مطالبه میکند."
- این منبع گفت که E3 "همچنان به دیپلماسی متعهد بوده و آماده است تا در هر زمان، از جمله هفته آینده در نیویورک، با ایران وارد گفتگو شود."